અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે તાજેતરમાં એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય આપ્યો છે જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો કોઈ વ્યક્તિ ફક્ત સોશિયલ મીડિયા પર પાકિસ્તાનનું સમર્થન કરે છે અને તેમાં ભારતનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી, તો તેને ભારતીય સાર્વભૌમત્વ વિરુદ્ધ ગુનો ગણી શકાય નહીં. આ નિર્ણય 10 જુલાઈના રોજ જસ્ટિસ અરુણ કુમાર સિંહ દેસવાલે આપ્યો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે આ કેસ રિયાઝ નામના યુવક સાથે સંબંધિત છે. તેના પર ઈન્સ્ટાગ્રામ પર પાકિસ્તાનના સમર્થનમાં પોસ્ટ પોસ્ટ કરવાનો આરોપ હતો. તેની સામે ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 152 હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી, જે દેશની એકતા વિરુદ્ધ છે.
તે સાર્વભૌમત્વ અને અખંડિતતાને જોખમમાં મૂકવા સાથે સંબંધિત છે. BANS ની કલમ 152 એક ગંભીર બિન-જામીનપાત્ર ગુનો છે જેના પરિણામે આજીવન કેદ અથવા 7 વર્ષ સુધીની સજા અને દંડ થઈ શકે છે. પરંતુ કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે આ કલમ હેઠળ કાર્યવાહી ત્યારે જ થઈ શકે છે જ્યારે કોઈના શબ્દો, હાવભાવ, પોસ્ટ અથવા નિવેદનો સીધા રાષ્ટ્ર વિરોધી પ્રવૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન આપે છે. જેમ કે અલગતાવાદ, સશસ્ત્ર બળવો, સાર્વભૌમત્વ માટે ખતરો અને ભારતની એકતા અને અખંડિતતાને તોડવાનો ઇરાદો. ન્યાયાધીશ દેશવાલે કહ્યું કે રિયાઝ દ્વારા મૂકવામાં આવેલી પોસ્ટમાં ભારત વિરુદ્ધ કોઈ અપમાનજનક વાત નથી.
કે દેશની એકતાને તોડવાનો કોઈ ઈરાદો નહોતો. ફક્ત બીજા દેશને, જે અહીં પાકિસ્તાન છે, સમર્થન આપવું એ કલમ 152 હેઠળ ગુનો નથી. જો કે, કોર્ટે એ પણ સ્વીકાર્યું કે આવી પોસ્ટ સામાજિક અશાંતિ ફેલાવી શકે છે અને તેમના પર BANS ની કલમ 196 હેઠળ કાર્યવાહી કરી શકાય છે, જે ધર્મ, જાતિ, ભાષા અને પ્રદેશના આધારે નફરત ફેલાવવા સાથે સંબંધિત છે. આ કલમમાં 7 વર્ષ સુધીની સજાની જોગવાઈ પણ છે. રિયાઝના વકીલે દલીલ કરી હતી કે તેણે ન તો ભારતનું નામ લીધું છે કે ન તો કોઈ અપમાનજનક ફોટો કે પ્રતીક શેર કર્યું છે. તેમણે ફક્ત કહ્યું
ભારતનો ઉલ્લેખ કર્યા વિના દુશ્મન દેશને ટેકો આપવો એ દેશદ્રોહ ગણી શકાય નહીં. સરકારે તેનો વિરોધ કર્યો અને કહ્યું કે આવી પોસ્ટ્સ અલગતાવાદને પ્રોત્સાહન આપી શકે છે. પરંતુ હાઈકોર્ટે તેને કલમ 152 માટે યોગ્ય ન માન્યું અને રિયાઝને જામીન આપ્યા. કોર્ટે એવો પણ નિર્દેશ આપ્યો કે અરજદાર ભવિષ્યમાં સામાજિક નફરત કે વિવાદ ફેલાવતી કોઈપણ પોસ્ટ ન કરે. કોર્ટે કહ્યું કે ફક્ત કોઈ દેશને ટેકો આપવાથી, ભલે તે ભારતનો દુશ્મન હોય, કલમ 152 લાગુ પડતી નથી. આ નિર્ણય દર્શાવે છે કે અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા પ્રતિબંધિત છે.
કોઈ માન્ય કારણ વગર સ્વતંત્રતાને રાજદ્રોહ સાથે જોડી શકાય નહીં. આ નિર્ણય વિશે તમારો શું અભિપ્રાય છે? શું સોશિયલ મીડિયા પર કરવામાં આવતા અભિવ્યક્તિઓ કાયદાના દાયરામાં આવે છે? ટિપ્પણી કરીને તમારો અભિપ્રાય જણાવો. નમસ્તે, હું માનક ગુપ્તા છું. જો તમને અમારો વિડિઓ ગમ્યો હોય, તો કૃપા કરીને તેને લાઈક અને શેર કરો. અને હા, દેશ અને દુનિયાના કોઈપણ સમાચાર ચૂકી ન જાઓ તે માટે અમને સબ્સ્ક્રાઇબ અને ફોલો કરવાનું ભૂલશો નહીં. તો અમારી સાથે જોડાયેલા રહો અને સમાચાર જોતા રહો.
