મુંબઈની ઠંડી સાંજ હતી. ઑક્ટોબરની એ તારીખે બોલીવુડ જગતને એક ઊંડો ઘા આપવાની તૈયારી કરી લીધી હતી. અભિનેતા અસ્રાણી, જેમની હાસ્યભરી અંદાજે કરોડો ચહેરા પર સ્મિત ફેલાવ્યું હતું, હવે જીવનના અંતિમ પડાવ પર હતા. તેમના ઘરમાં શાંતિ છવાઈ ગઈ હતી. ફક્ત ઓક્સિજન મશીનનો ધીમો અવાજ રૂમમાં ગુંજી રહ્યો હતો.
ખાટલા પર પડેલા અસ્રાણી સાહેબની આંખોમાં જૂની યાદો તરતી હતી — શોલેની જેલરવાળી ભૂમિકા, ચુપકે-ચુપકેની કોમેડી, અભિમાનનો ગંભીર પાત્ર — બધું એક ચાલતા ચિત્રની જેમ આંખો સામે પસાર થઈ રહ્યું હતું.ભીંત પર ટાંગેલી તેમની જૂની ફિલ્મોની તસ્વીરો જાણે તેમને સ્મિત આપવા પ્રયત્ન કરી રહી હતી. તેમની પત્ની મંજુ અસ્રાણી તેમની બાજુમાં બેઠી હતી, હાથમાં અસ્રાણીનો હાથ પકડીને. આંખોમાંથી આંસુ વહેતા હતા,
છતાં તેઓ ઈચ્છતી હતી કે તેમના ચહેરા પર સ્મિત ટકેલું રહે. કારણ કે અસ્રાણી હંમેશા કહેતા, “જીવનમાં રડવું સહેલું છે, પણ લોકોને હસાવવું ખૂબ મુશ્કેલ છે. હું ઈચ્છું છું જ્યારે હું જાઉં ત્યારે સૌ સ્મિત કરે.”ડૉક્ટર અને પરિવારના સભ્યો આસપાસ ઊભા હતા. સલમાન ખાન, ધર્મેન્દ્ર, જોની લિવર અને ઘણા જુના મિત્રો વારંવાર ફોન કરી પૂછતા — “અસ્રાણીજી કેવી હાલતમાં છે?” પરંતુ હવે જવાબ એક જ હતો — તેઓ શાંત હતા.
રાત્રે આશરે 12 વાગ્યે અસ્રાણી સાહેબે છેલ્લી વાર આંખો ખોલી. સામે મંજુજી હતી. તેમણે ધીમેથી કહ્યું, “મંજુ… લોકો કહે છે કે હાસ્ય એ ઈલાજ છે, પણ આજે લાગે છે કે એ ઈલાજ મારાં પર કામ નથી કરી રહ્યું.”મંજુજીની આંખો ભીંજાઈ ગઈ.
તેમણે ધીમેથી તેમના કપાળ પર હાથ ફેરવ્યો. અસ્રાણીએ સ્મિત કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો અને બોલ્યા, “લોકો કહે છે અસ્રાણી ચાલી ગયો… પણ પોતાની હાસ્ય છોડી ગયો.” એટલું કહી તેમણે આકાશ તરફ જોયું, એક લાંબી શ્વાસ લીધી અને શાંત થઈ ગયા.
