ભારત પર 25% વધારાનો ટેરિફ લાદ્યાના થોડા કલાકો પછી જ અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વધુ એક મોટું નિવેદન આપ્યું છે. વોશિંગ્ટન ડીસીમાં એક પ્રેસ કોન્ફરન્સને સંબોધતા ટ્રમ્પે કહ્યું કે આ તો માત્ર શરૂઆત છે. આવનારા સમયમાં, તમે ઘણા ગૌણ સત્રો જોવાના છો. જ્યારે એક પત્રકારે SIPRI ને પૂછ્યું કે ફક્ત ભારતને જ કેમ નિશાન બનાવવામાં આવ્યું છે? જ્યારે ચીન પણ રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદી રહ્યું છે.
તો આના જવાબમાં ટ્રમ્પે કહ્યું કે ફક્ત આઠ કલાક જ થયા છે. ચાલો જોઈએ આગળ શું થાય છે. તમે ઘણું બધું જોવા જઈ રહ્યા છો. આ જ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં ટ્રમ્પને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ચીન પર સમાન ટેરિફ લાદવાની કોઈ યોજના છે? તો તેમણે કહ્યું કે આવું થઈ શકે છે, તે આપણે કઈ દિશામાં આગળ વધીએ છીએ તેના પર નિર્ભર રહેશે.
ટ્રમ્પનો વધારાનો ટેરિફ એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડર પર હસ્તાક્ષર કર્યાની તારીખથી 21 દિવસ પછી અમલમાં આવશે. આ ઓર્ડર 6 ઓગસ્ટે હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યો હતો. આનો અર્થ એ થયો કે ટેરિફ 27 ઓગસ્ટથી અમલમાં આવશે. ભારત સરકારે આ નિર્ણયની ટીકા કરી છે અને તેને અન્યાયી, અન્યાયી અને ગેરવાજબી ગણાવ્યો છે. વિદેશ મંત્રાલયના એક નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારત તેના 1.4 અબજ નાગરિકોની ઉર્જા સુરક્ષા માટે બજાર દર મુજબ તેલ ખરીદી રહ્યું છે અને આ સંપૂર્ણપણે કાયદેસર છે. ભારતે એમ પણ કહ્યું કે તે ખૂબ જ દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે અમેરિકાએ ભારતને નિશાન બનાવ્યું છે. જ્યારે વિશ્વમાં ઘણા અન્ય દેશો છે જે પોતાના રાષ્ટ્રીય હિતોને ધ્યાનમાં રાખીને રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદી રહ્યા છે. અમેરિકા અને યુરોપિયન યુનિયનનું ઉદાહરણ આપતા ભારતે કહ્યું કે આ દેશો પણ રશિયન ઉર્જા ઉત્પાદનો ખરીદી રહ્યા છે.
વિદેશ મંત્રાલયના નિવેદનમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારત તેના રાષ્ટ્રીય હિતોનું રક્ષણ કરવા માટે દરેક જરૂરી પગલાં લેશે. ભારતના આ આરોપ અંગે અમેરિકન સરકારના એક અધિકારીએ પણ નિવેદન આપ્યું હતું.એક વરિષ્ઠ અમેરિકન અધિકારીએ ANI સાથે વાત કરતા જણાવ્યું હતું કે ભારત યુક્રેન યુદ્ધનો લાભ લઈને રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદી જાણી જોઈને વધારી રહ્યું છે. અમેરિકા રશિયા પાસેથી ફક્ત તે જ વસ્તુઓ આયાત કરી રહ્યું છે જેના માટે તેની પાસે હાલમાં કોઈ સારો વિકલ્પ નથી. પરંતુ તે ઝડપથી ઘરેલુ વિકલ્પો તૈયાર કરવામાં વ્યસ્ત છે જેથી રશિયા પર નિર્ભરતા સમાપ્ત થઈ શકે. તેનાથી વિપરીત, ભારતે યુદ્ધનો લાભ લઈને રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલની ખરીદી જાણી જોઈને વધારી છે.
જ્યારે વિશ્વમાં લગભગ 40 મોટા સપ્લાયર્સ છે જે ભારતની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકે છે. એટલે કે, મામલો રશિયા પાસેથી મિશ્ર રીતે તેલ લેવાનો છે. હવે રશિયાએ પણ આ અંગે ટિપ્પણી કરી છે. ટ્રમ્પના નિર્ણય પર પ્રતિક્રિયા આપતા રશિયાએ ભારતને ટેકો આપ્યો છે. રશિયન સમાચાર એજન્સી TSS અનુસાર, ક્રેમલિનના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવે કહ્યું કે અમે ટ્રમ્પના આવા ઘણા નિવેદનો જોઈ રહ્યા છીએ જે ધમકીભર્યા છે. આ અન્ય દેશો પર દબાણ લાવવાનો પ્રયાસ છે જેથી તેઓ રશિયા સાથે વેપાર બંધ કરે. પરંતુ અમે તેમને ગેરકાયદેસર માનીએ છીએ. તમને જણાવી દઈએ કે ટ્રમ્પે આ વર્ષે એપ્રિલમાં ટેરિફની જાહેરાત કરી હતી પરંતુ બાદમાં 90 દિવસનું એક્સટેન્શન આપવામાં આવ્યું હતું. જેથી બધા દેશો અમેરિકા સાથે વેપાર સંધિઓ કરી શકે.
તેમાં ભારતનું નામ પણ હતું. પરંતુ ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેનો વેપાર સોદો હજુ પણ અટવાયેલો છે અને હવે ટેરિફ આવી ગયો છે. પરંતુ ટ્રમ્પની પાયાવિહોણી તલવાર ફક્ત ભારત પર જ નહીં, અન્ય દેશો પણ છે જે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવાના મામલામાં ફસાઈ જશે. ટ્રમ્પના આદેશના વિભાગ પાંચમાં લખ્યું છે કે જે દેશો રશિયા પાસેથી પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે તેલ ખરીદી રહ્યા છે તેમના પર પણ 25-25% ટેરિફ લાદવામાં આવશે.નિષ્ણાતો કહી રહ્યા છે કે હવે મજનુ ભાઈની આ યાદીમાં ચીન અને તુર્કીના નામ પણ સામેલ થઈ શકે છે. બીજા કયા દેશો પર ટેક્સ લગાવી શકાય છે?
ફિનલેન્ડ સ્થિત થિંક ટેન્ક સેન્ટર ફોર રિસર્ચ ઓન એનર્જી એન્ડ ક્લીન એર અનુસાર, ચીન, ભારત, તુર્કી, યુરોપિયન યુનિયન, મ્યાનમાર જેવા દેશો રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદે છે.પરંતુ કેટલાક દેશો એવા છે જે રશિયા પાસેથી અન્ય પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો પણ ખરીદે છે. જેમ કે બ્રાઝિલ, સાઉદી અરેબિયા, સંયુક્ત આરબ અમીરાત, લિબિયા, તાઇવાન, ટ્યુનિશિયા, ઇજિપ્ત, મલેશિયા, ઘાના, દક્ષિણ કોરિયા અને નાઇજીરીયા. આ દેશો પણ ટ્રમ્પ દ્વારા વિતરણ કરાયેલ મૂલ્યાંકન પત્રની રાહ જોશે.
