હે રે, અરે અહીં નહીં ઊભો! ફ્રેમમાં રહીને ઊભો રહે ને, ઉધર જા – શું છે તું!ફરાહ ખાન — એક નામ જેને આપણે “શીલા કી જવાની” જેવી સુપરહિટ ગીતની ક્રિએટિવ દિમાગ તરીકે ઓળખીએ છીએ. ક્યારેક “ઓમ શાંતિ ઓમ” જેવી બ્લોકબસ્ટર ફિલ્મની ડિરેક્ટર તરીકે અને આજે એક લોકપ્રિય YouTube સેન્સેશન તરીકે પણ.ફરાહ ખાન ફક્ત ડિરેક્ટર કે કોરિયોગ્રાફર નથી,
પરંતુ એવી વ્યક્તિ છે જેણે પોતાના ટેલેન્ટ, મહેનત અને બિન્દાસ અંદાજથી બોલીવુડમાં પોતાની આગવી ઓળખ બનાવી છે.પણ શું તમે જાણો છો કે આ સુપરહિટ ડિરેક્ટરની જિંદગીની કહાની પણ કોઈ બ્લોકબસ્ટર ફિલ્મથી ઓછી નથી?એના પિતાના મૃત્યુ સમયે ખિસ્સામાં ફક્ત ₹30 હતા, પરંતુ ફરાહે પછી 100 કરોડની ફિલ્મો બનાવી.એ રાતે એવી શું ઘટના બની હતી કે શાહરૂખ ખાને ફરાહ ખાનના પતિને બધાના સામે થપ્પડ મારી દીધી?શા માટે ફરાહ ખાનની એક ફિલ્મ ફ્લોપ થવા પર આખા ઇન્ડસ્ટ્રીએ ઉજવણી કરી હતી?અને કેવી રીતે એક સામાન્ય રસોઈયાને સ્ટાર બનાવીને ફરાહે પોતાની ઇમેજ બદલી નાખી?
ચાલો, આજે આપણે આ બધા પ્રશ્નોના જવાબ શોધીએ.ફરાહ ખાન કુન્દર — જેમને આખી દુનિયા ફરાહ ખાન તરીકે ઓળખે છે — બોલીવુડની એવી હસ્તી છે જેણે ડાન્સ, ડિરેકશન, એક્ટિંગ અને પ્રોડક્શન જેવા દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાની છાપ છોડી છે.તેમનો જન્મ 9 જાન્યુઆરી 1965ના રોજ મુંબઈમાં ફરાહ દિબ્બા ખાન તરીકે થયો હતો.તેમનો નાનો ભાઈ સાજિદ ખાન ફિલ્મ ડિરેક્ટર છે. ફિલ્મી પરિવારમાં જન્મેલી ફરાહે પોતાના પિતાના સંઘર્ષોમાંથી પ્રેરણા લીધી.આજે તે 100થી વધુ ગીતોને કોરિયોગ્રાફ કરી ચૂક્યાં છે અને ચાર સુપરહિટ ફિલ્મોનું નિર્દેશન કરીને અનેક એવોર્ડ જીત્યા છે.ફરાહના પિતા કમરાન ખાન સ્ટન્ટમેનથી ફિલ્મ પ્રોડ્યુસર બન્યા હતા. 1970માં તેમણે ઇલ્ઝામ નામની ફિલ્મ બનાવી જેમાં દારા સિંહ મુખ્ય ભૂમિકામાં હતા, પરંતુ ફિલ્મ બોક્સ ઑફિસ પર નિષ્ફળ રહી.ફરાહની માતા મેનકા ઇરાની હોમમેકર હતી, જે હની ઇરાની અને ડેઝી ઇરાનીની બહેન છે. એટલે ફરાહ, ફરહાન અખ્તર અને જોયા અખ્તરની ચચેર બહેન બને છે (હની ઇરાનીના સંતાન).
ફરાહનું બાળપણ ફિલ્મી વાતાવરણમાં પસાર થયું, પણ ભાગ્યે એક મોટો વળાંક લીધો.તેમના પિતાએ “એસા ભી હોતાહૈ” નામની મોટી બજેટની ફિલ્મ બનાવી જેમાં આખી મિલકત લગાવી દીધી, પરંતુ ફિલ્મ ફ્લોપ થઈ ગઈ.રવિવાર સુધીમાં આખો પરિવાર રસ્તા પર આવી ગયો.તે સમયે ફરાહ ફક્ત 13 વર્ષની હતી. 1980ના દાયકામાં તેમના માતા-પિતાનો છૂટાછેડો થયો – એ ફરાહ માટે મોટો આઘાત હતો.માતા એ બે બાળકોને એકલા ઉછેર્યા.
આર્થિક સંકટ એટલું મોટું હતું કે તેઓ સગાંના ઘરના સ્ટોર રૂમમાં 6 વર્ષ રહ્યા – જ્યાં ન તો સોફા હતો, ન બેડ. બધા જમીન પર સુતા.ફરાહ કહે છે, “અમારા ઘરમાં ક્યારેય ફ્રિજ નહોતો. મમ્મી બજારથી રોટલા લાવતા અને ઉકાળેલી ભાજી ખવડાવતા.”આ વાર્તાનો સૌથી દુખદ પળ ત્યારે આવ્યો જ્યારે ફરાહના પિતાનું અવસાન થયું – તેમની ખિસ્સામાં ફક્ત ₹30 હતા. અંતિમવિધિ માટે પણ પૈસા નહોતા, પડોશીઓ પાસેથી ઉધાર લેવા પડ્યા.એ જ પળે ફરાહે નક્કી કર્યું કે હવે ક્યારેય ગરીબીનો સામનો નહીં કરવો.બાળપણના આ સંઘર્ષોએ ફરાહને મજબૂત બનાવી દીધી.ફરાહ કહે છે, “મેં શીખ્યું કે જીવનમાં ક્યારેય હાર માનવી નહીં.
પપ્પાના મોત પછી મેં નક્કી કર્યું કે હવે મને મારી જાત પર નિર્ભર રહેવું છે.”શાળાના દિવસોમાં જ ફરાહને ડાન્સનો શોખ હતો, પણ પિતાએ તેમને સ્પર્ધામાં ભાગ લેવા દીધો નહોતો.1970માં તેમને ફિલ્મ અંદાજમાં બાળ કલાકાર તરીકે રોલ મળવાનો હતો, પણ પિતાએ મનાઈ કરી દીધી.કૉલેજ પછી ફરાહે અસિસ્ટન્ટ કોરિયોગ્રાફર તરીકે કામ શરૂ કર્યું.
ફિલ્મી સફર 1980ના દાયકામાં શરૂ થયો. 1981માં ફિલ્મ કહાં-कહાં સે गुजर गयाમાં અસિસ્ટન્ટ કોરિયોગ્રાફર તરીકે પ્રથમ કામ કર્યું.પરંતુ 1992માં તેમને મોટો બ્રેક મળ્યો જ્યારે જો જીતે વહી સિંધૂની શૂટિંગ દરમિયાન કોરિયોગ્રાફર સરોજ ખાન સમયસર પહોંચી ન શકી.ત્યારે ડિરેક્ટર મન્સૂર ખાને ફરાહને “पहला नशा” ગીતનું કોરિયોગ્રાફી કરવાનું કામ આપ્યું — અને એ ગીત સુપરહિટ બન્યું. ફરાહ રાતોરાત જાણીતી થઈ ગઈ.તે પછી તેમણે ક્યારેય પાછળ વળીને જોયું નહીં.90ના દાયકામાં ફરાહે કભી ना कभ, मैंने प्यार किया, दिल तो पागल है, અને दिलवाले दुल्हनिया ले जाएंगे જેવી સુપરહિટ ફિલ્મોમાં ડાન્સ ડિરેક્ટ કર્યું — અને બોલીવુડમાં પોતાનું સ્થાન મજબૂત કર્યું.
